PODSUMOWUJĄC najważniejsze na wstępie - kosimy tylko tam, gdzie jest to bezwzględnie konieczne!

W takich koniecznych miejscach kosimy kilka razy w okresie wegetacyjnym. Jeżeli gdzieś w takim miejscu trawa wyrosła i mieszkańcy uważają, że jest konieczne jej wykoszenie, można przekazać informację do Zakładu Usług Komunalnych (ZUK). Należy jednak pamiętać, że za koszenie trawy odpowiada właściciel terenu, co ma szczególne znaczenie przy wykaszaniu obrzeży dróg, które mogą być drogami miejskimi, powiatowymi, wojewódzkimi i krajowymi, więc ZUK w przypadku drogi miejskiej wykosi trawę, natomiast w pozostałych przypadkach tylko przekaże informację do właściwego właściciela drogi.

Zakład Usług Komunalnych w Mikołowie, najlepiej wiadomość przesłać emailem: zuk@zuk.mikolow.eu, tel. 32 226 25 51.

DLACZEGO NIE KOSIMY?

Kiedyś – jak starsi mieszkańcy na pewno pamiętają – poza terenami rolnymi traw się po prostu nigdzie nie kosiło. Dzięki temu natura mogła działać swobodnie. Wiele dzisiejszych, dużych i pięknych drzew wyrosło właśnie z tzw. samosiejek – czyli młodych drzewek, które same się wysiały i miały szansę spokojnie urosnąć.

Niestety, późniejsza moda na częste koszenie traw sprawiła, że takich samosiejek prawie już nie ma. A to oznacza, że przestaliśmy „produkować” nowe pokolenia drzew. Dziś mamy dorosłe, duże drzewa – ale ich młodych następców brakuje. W wielu miejscach młode drzewka nie mają szansy przetrwać, bo są co roku koszone razem z trawą.

Warto to zauważyć podczas spaceru: tam, gdzie trawa nie jest koszona, widać małe drzewka i naturalny rozwój roślin. A tam, gdzie kosi się regularnie – zostają tylko stare drzewa i pusta przestrzeń pod nimi.

Dobrym przykładem są mikołowskie planty – młode drzewka rosną tylko tam, gdzie trawy nigdy się nie kosiło, czyli na ich końcu. Reszta terenu, regularnie koszona, nie daje szansy nowym roślinom na wzrost.

Nie koszenie trawy to również wielka korzyść dla zwierząt – owadów, ptaków i małych ssaków, które znajdują tam schronienie i spokój. Regularne koszenie niszczy ich naturalne środowisko życia.

Dlatego dziś wiemy już jedno: jeśli gdzieś nie musimy kosić – nie kosimy. Taka zasada obowiązuje też w Mikołowie. Trawę kosimy tylko tam, gdzie naprawdę trzeba – np. przy drogach, ścieżkach czy na placach zabaw.

Pozwólmy naturze działać. W ten sposób zadbamy o przyszłość drzew i naszych małych, dzikich sąsiadów.

Tak wygląda teren zielony nie koszony,

a tak wygląda teren stale koszony.

A jak się przedstawiają mikołowskie szczegóły ZUKu w koszeniu trawy jeszcze bardziej szczegółowo:

Koszenie na terenach gminnych miasta Mikołów.

Za koszenie traw na terenach gminnych w Mikołowie odpowiada Zakład Usług Komunalnych w Mikołowie (ZUK). Prace obejmują skoszenie trawy z trawników, poboczy, rowów itp., wraz z wygrabieniem, zebraniem i usunięciem skoszonej masy. Pracownicy ZUK (17 osób) zwykle rozpoczynają koszenia pod koniec kwietnia lub na początku maja i kontynuują je do października lub listopada. Ze względu na dużą powierzchnię terenów objętych koszeniem, ZUK korzysta również z usług firmy zewnętrznej w okresach największej intensywności wzrostu traw. Zamówienia na koszenie realizowane są sukcesywnie, w zależności od potrzeb, tempa wzrostu trawy oraz warunków pogodowych.

Częstotliwość koszenia uzależniona jest od funkcji, jakie przypisujemy konkretnym terenom zieleni. Zarządca musi uwzględniać wiele czynników. Na przykład w pasach drogowych decyzje o koszeniu motywowane są głównie koniecznością zapewnienia widoczności i bezpieczeństwa. W parkach intensywnie użytkowanych, jak Małe Planty, decydują względy estetyczne i rekreacyjne. Staramy się jednak wprowadzać zmiany we wszystkich typach terenów zielonych, ponieważ bardziej ekstensywne utrzymanie sprzyja bioróżnorodności, mikroklimatowi i stabilności środowiska.

Poza boiskami i placami zabaw, które traktujemy priorytetowo, ponieważ trawa pełni tam funkcję użytkową, koszenie przeprowadza się przede wszystkim tam, gdzie trawa może ograniczać widoczność, stwarzając zagrożenie na drogach. Dlatego często kosi się pasy zieleni wzdłuż dróg. Za ich utrzymanie odpowiada zarządca konkretnej drogi. W Mikołowie znajdują się drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie i krajowe. Różnice w terminach koszenia wynikają z przynależności drogi do określonego zarządcy – dlatego przed zgłoszeniem potrzeby koszenia należy sprawdzić, kto zarządza danym odcinkiem drogi.

Uwzględniając zmiany klimatyczne i problemy ekologiczne, do tematu koszenia podchodzimy w sposób racjonalny – wzorem innych miast ograniczamy zakres intensywnego koszenia. Mikołów rezygnuje z koszenia wszystkich trawiastych przestrzeni do jednej wysokości. Zamiast tego wprowadza się koszenie częściowe i zmniejsza częstotliwość prac. Ma to pozytywny wpływ nie tylko na środowisko i przyrodę, ale również na bezpieczeństwo użytkowników dróg i ścieżek.

Dawniej większość terenów zielonych w miastach była regularnie koszona. Obecnie nawet niewielkie zmiany w kierunku utrzymania ekstensywnego mogą przynieść wymierne korzyści środowiskowe. Odpowiednie planowanie koszenia zwiększa odporność miast na ryzyka klimatyczne (takie jak wzrost temperatury czy gwałtowne zjawiska pogodowe), a także wspiera działania na rzecz ograniczania skutków zmian klimatycznych – np. poprzez zmniejszenie zużycia energii, materiałów i paliw kopalnych. Rezygnacja z intensywnego koszenia zwiększa retencję wody, poprawia jakość powietrza i gleby oraz pozytywnie wpływa na mikroklimat miejski. Rzadsze koszenie sprzyja zachowaniu bioróżnorodności – zapewnia pokarm i schronienie zapylaczom oraz innym grupom zwierząt. Dzięki temu tereny zieleni stają się przestrzenią kontaktu człowieka z przyrodą.

Standardy koszenia – zasady i częstotliwość

Zasady koszenia zostały określone w ramach trzech głównych standardów – od intensywnego, przez średnio intensywny, aż po ekstensywny i biocenotyczny:

KOSZENIE INTENSYWNE
Obejmuje tereny o najwyższym priorytecie pielęgnacyjnym:

• miejsca wymagające darni do aktywności sportowej,
• tereny reprezentacyjne, z równym trawnikiem jako tłem dla roślin ozdobnych, elementów wyposażenia i architektury.

Do tej kategorii należą m.in. Centrum Mikołowa, skwery i zieleńce.
Częstotliwość koszenia: 4–6 razy w roku.
Wyjątek stanowią miejsca takie jak Pasaż Jesionowy czy Biały Domek, gdzie trawniki pełnią funkcję reprezentacyjną – tam koszenie odbywa się nawet 12 razy w roku.

KOSZENIE ŚREDNIO INTENSYWNE
Dotyczy terenów o funkcji rekreacyjnej, terenów zieleni o mniejszym znaczeniu dla wizerunku miasta, jak również pasów drogowych i terenów przy ciągach komunikacyjnych.

Cele koszenia:

• umożliwienie korzystania z terenów zielonych w celach rekreacyjnych,
• zapewnienie bezpieczeństwa i widoczności, zwłaszcza w rejonach komunikacyjnych.

Częstotliwość koszenia: 3–5 razy w roku.

KOSZENIE EKSTENSYWNE I BIOCENOTYCZNE
Dotyczy terenów o niskim znaczeniu rekreacyjnym, terenów bez wyznaczonego administratora oraz tzw. zieleni nieurządzonej.
Stosowane jest na obszarach stanowiących ostoję dla zwierząt oraz tam, gdzie chcemy zapobiec zarastaniu przez krzewy, drzewa i rośliny inwazyjne.
Częstotliwość koszenia: 1–2 razy w roku.

Strefowanie koszenia
Dbając o estetykę krajobrazu miejskiego, wprowadzamy tzw. strefowanie koszenia. Wzdłuż chodników wykaszamy wąskie pasy zieleni, które nadają przestrzeni ład i porządek. Tuż za nimi pozostawiamy łąkę, co pozwala zachować walory rekreacyjne tam, gdzie mieszkańcy korzystają z przestrzeni intensywnie, a jednocześnie wspiera tworzenie skupisk bioróżnorodnych w innych częściach miasta.

Strefowanie może pełnić również funkcje estetyczne i użytkowe – np. wyznaczać osie widokowe, trasy spacerowe, polany piknikowe czy labirynty z wysokiej trawy dla dzieci.

Rodzaje koszenia – zakres prac
W zależności od potrzeb i charakterystyki terenu stosujemy dwa typy koszenia:

• Koszenie całościowe – obejmuje cały wskazany obszar.
• Koszenie częściowe, które może oznaczać:

koszenie pasów widoczności (do 1,5 m szerokości) przy ciągach komunikacyjnych – szerokość dobierana tak, aby roślinność nie wykładała się na ścieżki,

koszenie wybranych fragmentów, np. ścieżek między punktami rekreacyjnymi, polan itp.

Termin koszenia
Terminy koszenia uzależnione są od warunków pogodowych i tempa wzrostu trawy. Część obszarów może zostać wyłączona z koszenia i przekształcona w miejskie łąki.

Działamy zgodnie z zasadą: Zamiast kosić trawniki w czasie suszy, lepiej pozostawić je w formie naturalnej łąki, która:

• gromadzi wodę opadową i tworzy lokalny mikroklimat,
• wzbogaca ekosystem miejski,
• oczyszcza powietrze i glebę z zanieczyszczeń,
• daje schronienie pszczołom i innym zapylaczom.

KONTAKT

Zakład Usług Komunalnych w Mikołowie
ul. Mieczysława Dzieńdziela 44, 43-190 Mikołów
e-mail: zuk@zuk.mikolow.eu
tel. 32 226 25 51